جنبش گولن

گولن با تمکن مالی^{[نیازمند منبع]} شخصی اقدام به راه‌اندازی سرویسی برای «خدمت عمومی و آموزشی به همه مردم» از دهه ۷۰ میلادی کرده است که افراد بسیاری برای خدمت در این سرویس به تدریج جذب شده‌اند و در طی سالها با کمک مالی و پشتیبانی خود بنیادی عظیم برای این تشکل فراهم نمودند.^{[نیازمند منبع]} امروزه این مجموعه بسیار بزرگ که به «جنبش گولن» معروف است، با همکاری افراد بسیار زیادی از مسلمانان دنیا - عمدتاً ترکیه‌ای- اداره می‌شود. گمانه زنی در مورد تعداد افراد حاضر در این بنیاد بزرگ متفاوت است، اما چند صد هزار تا ۴ میلیون نفر به عنوان همکاران این پروژه بزرگ بین‌المللی ذکر شده است. افراد همکار در این بنیاد عمدتاً دانش آموزان، معلمان، تجار، روزنامه نگاران و افراد تحصیل کرده در زمینه‌های مختلف هستند.

آموزش

جنبش گولن شامل مدارس، دانشگاه‌ها، موسسه‌های حرفه‌ای و کاری و حتی ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی است.

در نگاه جهانی، جنبش گولن بیشتر در امر آموزش فعال است. در سال ۲۰۰۹ مجله معروف نیوزویک گزارش داد که افراد جنبش، مدارس بسیاری را در نقاط مختلف دنیا اداره می‌کنند که بیش از دو میلیون دانش آموز را تربیت کرده که بسیاری از آنها از بورس کامل تحصیلی از سوی بنیاد گولن برخوردار بودند. تعداد مدارس گولن در داخل ترکیه ۳۰۰ مدرسه و در کل دنیا بیش از ۱۰۰۰ مدرسه تخمین زده می‌شود که در کشورهای مختلف در پنج قاره گسترده شده‌اند و به صورت منعطف و ارگانیک با مؤسس مجموعه، فتح‌الله گولن در ارتباط هستند. همه مدارس گولن در تمام نقاط دنیا آموزش به زبان انگلیسی دارند و یکی از مشخصه‌های فارغ التحصیلان این مدارس تسلط کامل به زبان انگلیسی است. کیفیت آموزشی بالای این مدارس در نقاط دنیا موجب شده نه تنها ترک تبارها و مسلمانان بلکه افراد بومی کشورهای مختلف اعم از مسیحی یا پیروان ادیان دیگر (یا حتی افراد بی اعتقاد به خداوند) نسبت به ثبت نام فرزندان خود در این مدارس اقدام کنند. در واقع مدارس گولن به صورت غیر مستقیم با بهره‌گیری از کیفیت آموزشی بالا، به تربیت نسلی پرداخته که تصویری معتدل و دلپذیر از شریعت اسلام دارند.

رابطه فتح‌الله گولن با جامعه جهانی، غرب و دنیای پیشرفته رابطه بسیار خوبی بوده است که یکی از عوامل مهم در شکل گیری تفکر میانه روی او و راه‌اندازی مراکز آموزشی این چنین شده است.

گولن و اردوغان

برخی از منابع دولتی ترکیه به نقل از رجب طیب اردوغان گفتند کودتا علیه دولت در جولای ۲۰۱۶ توسط نیروهای طرفدار فتح‌الله گولن انجام گرفته است در حالی که وی در گفتگو با خبرنگار CNN دخالت اش در این کودتا را رد کرد.^[۳]

درخواست استرداد از آمریکا

در پی کودتای نافرجام ۲۰۱۶ ترکیه؛ اردوغان و وزیر امورخارجه ترکیه اعلام کردند که آمریکا باید فتح‌الله گولن را به ما تحویل دهد و هر کشوری که او را تحویل ندهد دشمن ما محسوب می گردد. به گزارش یکی از خبرگزاری های داخلی ایران، دولت آمریکا در پی این درخواست، از دولت ترکیه تقاضا کرد که مستندات خود را ارائه کند.^[۴] اما به گزارش سی ان ان، جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، در واکنش به آن گفت: هنوز هیچ درخواست رسمی از طرف دولت ترکیه برای استرداد گولن دریافت نشده است.^[۵]

فتح‌الله گولن در مورد درخواست استردادش اظهار داشت که از حکم استرداد صادره از سوی دولت آمریکا پیروی می کنم؛ اما کودتای ترکیه را رجب طیب اردوغان به راه انداخته است.^[۶]